Zorg met een gezonde leercultuur voor duurzame inzetbaarheid

Duurzaam inzetbaar zijn, gaat niet alleen over gezondheid. Werknemers moeten ook op andere vlakken zorgen dat zij aantrekkelijk blijven voor de eigen werkgever en de arbeidsmarkt. Daarvoor is het nodig dat werknemers zich tijdens de loopbaan blijven ontwikkelen met behulp van opleiding en scholing. Organisaties met een gezonde leercultuur steunen en stimuleren dit. 

Iedereen moet langer doorwerken tot zijn pensioen, maar niet iedereen is daartoe in staat. Er kunnen fysieke of mentale belemmeringen zijn. Omdat arbeid steeds meer kennis vraagt, veranderen de eisen die aan werknemers worden gesteld ook steeds sneller. Werknemers die willen werken aan de eigen duurzame inzetbaarheid moeten er dus voor zorgen dat ze zich gedurende hun loopbaan voldoende ontwikkelen. Hoe kunnen ze dat het beste doen en hoe faciliteer je dit vanuit de organisatie? Want komt een werknemer niet meer mee in het werk, dan kan dat invloed hebben op het werkplezier, leiden tot een lagere productie en zelfs verzuim tot gevolg hebben. 

Verschil kennen tussen formeel en informeel leren 

Of er een leercultuur in een organisatie is, hangt samen met de motivatie en het belang dat eraan wordt gehecht. Vinden werkgever en werknemer leren belangrijk en is het ook in het dagelijkse werk geïntegreerd? Er zijn namelijk verschillende manieren om te leren, en het is goed om deze te laten aansluiten bij de voorkeuren en mogelijkheden van werknemers. Leren kan formeel, door het volgen van opleidingen, trainingen en cursussen, en informeel, door de taken die iemand tijdens zijn werk uitvoert. Werknemers kunnen ook leren door het contact met hun leidinggevende of met collega’s en klanten. Als werkgever is het goed om dit verschil te kennen, informeel leren aan te merken als nuttig en daar ook een waardering aan te koppelen. 

Volwassen werknemers leren vaker informeel dan formeel. Zij hebben niet altijd meer de behoefte om op vaste tijden in een klas te gaan zitten. Dat is ook niet nodig, maar voor informeel leren moeten werkgevers wel binnen de organisatie het een en ander inrichten. Naast leeftijd kunnen ook andere zaken een rol spelen, zoals persoonlijkheid, cognitieve vaardigheden en gender. Dit laatste is niet meegenomen in de Monitor Leercultuur. Hierin hebben de Sociaal Economische Raad (SER) en TNO onderzocht of werkgevers zich voldoende inspannen voor het mogelijk maken van formeel en informeel leren. Daaruit blijkt dat Nederland vooral met informeel leren op de werkvloer matig scoort in vergelijking met andere Europese landen. De oorzaak is dat er weinig tot geen beleid is in organisaties voor informeel leren. 

Vrouwen krijgen minder vaak betaalde scholing blijkt uit onderzoek

Volgens onderzoek (van Ingeborg Kroese van de Open University UK) naar gelijke kansen en de rol van gender in trainingen zijn veel opleidingsprogramma’s onbewust gericht op mannen (want vaak ontwikkeld door mannen) en sluiten ze minder goed aan op de wensen van vrouwelijke werknemers. Het blijkt dat vrouwen minder vaak betaalde scholing door de werkgever krijgen aangeboden dan mannen. Ook wordt vaak aangenomen dat vrouwen de ambitie niet hebben om verder door te leren. Opleidingen die buiten werktijd plaatsvinden, en dus gevolgen hebben voor de werkprivébalans, zijn voor vrouwen vaker een struikelblok dan voor mannen, omdat zij nu eenmaal meer zorgtaken (moeten) uitvoeren. De gelijkheid tussen mannen en vrouwen is dus iets om op te letten als je de scholingsmogelijkheden van je organisatie onder de loep wilt nemen.

Leercultuur stimuleren met opleidingsbeleid

Werkgevers kunnen de leercultuur bevorderen door een actief opleidingsbeleidsplan op te stellen. Dat moet zoveel mogelijk maatwerk zijn. Het aanbieden van een persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) aan elke werknemer is één van de onderdelen van een opleidingsbeleid. Daarin zou meer aandacht moeten zijn voor de mogelijkheden van informeel leren op de werkvloer en voor de individuele omstandigheden en wensen van de werknemer. Als leidinggevende zou je bijvoorbeeld met elke werknemer in gesprek moeten gaan over de ontwikkelmogelijkheden. Bekijk verder of er  in de organisatie voldoende doorgroeimogelijkheden zijn, zodat de opgedane kennis en vaardigheden ook toegepast kunnen worden. En biedt het werk zelf genoeg mogelijkheden om nieuwe dingen te leren, zodat het uitdagend blijft? 

Voor dat laatste is autonomie en variatie in het werk een belangrijke voorwaarde. Een opleiding aanbieden is dus niet voldoende, er moet ook gekeken worden naar de inhoud en organisatie van het werk. Door een gezonde leercultuur te creëren, is het mogelijk om je werknemers duurzaam inzetbaar te maken.

Over Visma Verzuim

Wij willen werknemers in organisaties veilig, gezond en duurzaam inzetbaar houden. Dat doen wij door samen met onze klanten de meest flexibele, complete en gebruiksvriendelijke software te ontwikkelen voor verzuimbegeleiding en het inzetbaar houden van werknemers. Daarbij geloven wij in de kracht van eenvoud, connectiviteit en data.