Inloggen
Gevolgen van hersenletsel zijn niet altijd zichtbaar. Werknemers met hersenletsel zijn meestal langdurig ziek geweest en als ze dan weer aan het werk gaan, kunnen ze onverwachte obstakels tegenkomen tijdens hun re-integratietraject. Ook verloopt het traject vaak moeizaam. De gevolgen van het letsel zijn vaak wel blijvend, maar niet te zien voor buitenstaanders. Er is dan een risico op een verkeerde beoordeling van wat de werknemer wel en niet kan. Ook onbegrip en gebrek aan sociale steun bemoeilijken de re-integratie. Waar moet je als leidinggevende rekening mee houden om de re-integratie zo soepel mogelijk te laten verlopen?
In Nederland hebben ruim 650.000 mensen last van de gevolgen van niet-aangeboren hersenletsel (NAH). Dit kan ontstaan door een beroerte, een hartstilstand, een hersentumor of een ongeluk. Niet-aangeboren hersenletsel heeft zichtbare, maar ook niet-zichtbare gevolgen. Hierdoor kan het lastig zijn om de belastbaarheid van de werknemer met NAH die zijn werk weer gaat hervatten, correct te beoordelen. Slechts 40% van de werknemers met NAH is twee jaar na het ontstaan van het letsel weer aan het werk.
Zichtbare en niet-zichtbare beperkingen
Om de re-integratie van een werknemer met hersenletsel goed te laten verlopen, is het belangrijk dat je je als leidinggevende goed voorbereidt. De functionele, lichamelijke beperkingen vallen meestal direct op en de gevolgen daarvan zijn door de bedrijfsarts goed vast te stellen. De minder in het oog springende gevolgen zijn soms pas na langere tijd merkbaar. Vooral de onzichtbare, cognitieve gevolgen van hersenletsel bemoeilijken de re-integratie. De getroffen werknemer kan ook pas na afloop van de revalidatie en bij hervatting van de werkzaamheden merken dat het cognitief of sociaal niet goed gaat. Daardoor bestaat het risico dat zowel de leidinggevende als de collega’s de werknemer met NAH aanvankelijk overschatten. Dat kan gevolgen hebben voor de voortgang van de re-integratie, want als de belasting niet in balans is met de belastbaarheid, kan de werknemer een terugval krijgen en stagneert de re-integratie. Je moet als leidinggevende niet alleen letten op de eisen die het werk stelt, maar ook op wat de werknemer van zichzelf vraagt. Werknemers kunnen ook te snel weer aan het werk gaan en hun eigen beperkingen niet willen accepteren. De kans op overbelasting is dan groot.
Klachten bij hersenletsel
Mensen met hersenletsel kunnen last hebben van langdurige en aanhoudende hoofdpijn en verminderde concentratie. Ook kunnen zij moeite hebben met plannen en organiseren, het bedienen van apparaten en machines en met meerdere taken tegelijk uitvoeren. Problemen bij het verwerken van informatie komen ook vaak voor en het niet kunnen functioneren en werken in een drukke omgeving of grote groep mensen. Deze klachten bemoeilijken de re-integratie en kunnen leiden tot langdurig verzuim.
Re-integratie aanpassen
Een goed beeld hebben van de functionele en cognitieve mogelijkheden van de werknemer helpt bij de re-integratie. Is er twijfel over de aanpak van de re-integratie? Vraag dan de bedrijfsarts om advies. Is het mogelijk om het werk (bijvoorbeeld een ander takenpakket), het aantal dagen en/of de werktijden aan te passen? Bespreek dit met de werknemer. Een andere verdeling van de uren over de week en flexibele begin- en eindtijden van de werkdag kan helpen. Soms kan een andere functie nodig zijn om werkhervatting mogelijk te maken. Een andere werkplek met minder externe prikkels (geluid, licht, bedrijvigheid) kan ook helpen.
Spanning van de nieuwe situatie
Je moet als leidinggevende uiteraard afgaan op de beoordeling en het advies van de bedrijfsarts, maar ook goed blijven kijken naar de werknemer zelf. Die zal niets liever willen dan terug naar de oude situatie en kan de neiging hebben meer te doen dan mogelijk is. Dat kan echter stress en burn-outverschijnselen veroorzaken. Het is in dit soort situaties moeilijk te beoordelen of de klachten door het hersenletsel komen of door de spanning die de nieuwe situatie oproept. Let hier extra op.
In gesprek blijven met de werknemer
Het is belangrijk om in gesprek te blijven met de werknemer. Dat kan lastig zijn. De werknemer met NAH voelt zich vaak onbegrepen en kan ook moeite hebben om onder woorden te brengen welke werkzaamheden wel en niet lukken. Daarnaast spelen emoties en schaamte een rol. Bedenk ook dat sommige mensen na het letsel moeite hebben met het lezen van sociale signalen bij anderen. Dat heeft natuurlijk gevolgen voor de omgang met andere mensen. Het is dus goed als andere werknemers dit weten, zodat ze er rekening mee kunnen houden. Omgekeerd moet je ook oog hebben voor de belemmeringen die de andere werknemers ervaren.
Over Visma Verzuim
Wij willen werknemers veilig, gezond en duurzaam inzetbaar houden. Dat doen wij door samen met onze klanten de meest flexibele, complete en gebruiksvriendelijke software te ontwikkelen voor verzuimbegeleiding en het inzetbaar houden van werknemers. Daarbij geloven wij in de kracht van eenvoud, connectiviteit en data.
Wil je op de hoogte blijven over de ontwikkelingen bij Visma Verzuim? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief of volg ons op LinkedIn. Meer informatie vind je op onze website.