Om werknemers te laten herstellen van hun inspanningen, is het goed om ervoor te zorgen dat ze werk voldoende kunnen afwisselen met rust. Dit herstel door rust vindt niet alleen plaats door gedurende het jaar voldoende vakantie op te nemen, maar ook door regelmatig pauzes in te lassen. Op deze manier voorkom je overbelasting bij de werknemers en verminder je het risico op verzuim.
Rusten op gezette tijden tijdens het werk is nuttig. In de waan van de dag kan een werknemer weleens een rustmomentje overslaan. Dit is niet de bedoeling. Werkgevers én werknemers moeten zich namelijk houden aan de regels van de Arbeidstijdenwet (ATW). Deze regels dragen bij aan gezonde en veilige arbeidsomstandigheden en helpen verzuim als gevolg van overbelasting te voorkomen. Bovendien zijn werkgevers verplicht om deze regels te volgen. Het niet naleven ervan betekent een overtreding van de wet.
Rusten
De ATW bepaalt de maximale uren die zijn toegestaan om achter elkaar te werken en de vereiste rusttijden tussen twee diensten voor werknemers. De wet regelt ook het recht op pauzes: een aaneengesloten periode van minimaal 15 minuten waarin de werknemer niet werkt. Bij een werkdag van minimaal 5,5 uur krijgt de werknemer een pauze van minimaal 30 minuten. Het is mogelijk om die te splitsen in twee pauzes van 15 minuten. Vooral dat de werknemer niet werkt is hierbij van belang. Lunchen achter het bureau of vragen van collega’s of klanten beantwoorden, vallen niet onder pauze. Aanvullingen en uitzonderingen op de arbeids- en rusttijden zijn vastgelegd in het Arbeidstijdenbesluit (ATB). Daarin vind je bijvoorbeeld specifieke regels voor sectoren zoals de zorg. Deze regels hebben betrekking op zaken als nachtdiensten en bereikbaarheidsdiensten. De afwijkingen van werk- en rusttijden uit de ATB gelden eigenlijk alleen als dit collectief (via een cao-afspraak) is geregeld.
Kans op stress
Het regelmatig onderbreken van werk met pauzes en het opnemen van voldoende vakantie is nodig voor het herstel van het lichaam en de hersenen. Als leidinggevende moet je bewust zijn van een gezonde en redelijke werkbelasting en streven naar een juiste balans tussen werk en rust voor de werknemers. Een keer een pauze overslaan of overwerken kan natuurlijk geen kwaad, maar herhaaldelijk pauzes overslaan of structureel overwerken, verhoogt het risico op stress bij werknemers. Hoge werkdruk en taakeisen (in inhoud of tempo) kunnen leiden tot zowel psychische als fysieke overbelasting.
Werk en privé
Als werknemers veel thuiswerken, heb je geen zicht op hun werktijden. Dit gebeurde tijdens de coronacrisis. De kans dat werknemers vaker een pauze overslaan of langer doorwerken is dan groter. Werk en privé is ook niet meer gescheiden en het risico op stress en verzuim neemt toe. Om verzuim te voorkomen, moet je als leidinggevende duidelijke afspraken maken met werknemers om het overslaan van pauzes en overwerk te voorkomen.
Vakantiedagen opnemen
Je kan een werknemer niet dwingen om vakantiedagen op te nemen. Vanuit goed werkgeverschap kan je werknemers wél dringend verzoeken om tijdig vrij te nemen. Hierbij helpt het dat wettelijke vakantiedagen een vervaldatum hebben en dat kan werknemers aanmoedigen om toch dagen op te nemen. Ook kunnen in sommige branches arbeidsovereenkomsten of cao’s specifieke afspraken bevatten over vakanties, zoals met piekdruktes.
Kwetsbare groepen
Bepaalde werknemersgroepen – jongeren, werknemers met een arbeidsbeperking, zwangere vrouwen en werknemers met een chronische aandoening – zijn extra kwetsbaar en moet je beschermen. Het naleven van regels is voor hun gezondheid extra belangrijk. Jongeren mogen bijvoorbeeld geen oproepdiensten en nachtdiensten draaien. En zwangere vrouwen hoeven geen nachtwerk te doen of over te werken en zij hebben recht op extra pauzes en regelmatige werk- en rusttijden. Bij deze groepen is soms maatwerk vereist in de vorm van individuele afspraken.
Over Visma Verzuim
Wij willen werknemers veilig, gezond en duurzaam inzetbaar houden. Dat doen wij door samen met onze klanten de meest flexibele, complete en gebruiksvriendelijke software te ontwikkelen voor verzuimbegeleiding en het inzetbaar houden van werknemers. Daarbij geloven wij in de kracht van eenvoud, connectiviteit en data.
Wil je op de hoogte blijven over de ontwikkelingen bij Visma Verzuim? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief of volg ons op LinkedIn. Meer informatie vind je op onze website.